Eenendertig genomineerden voor de Ariëns Prijs voor Diaconie 2019
Hub Crijns is voorzitter van de jury Ariëns Prijs voor Diaconie aartsbisdom Utrecht 2019
Het Aartsbisdom Utrecht reikt om de drie jaar de Ariëns Prijs voor Diaconie uit aan een diaconale activiteit uit het aartsbisdom. Het is een goede traditie dat er tevens een runner-up als winnaar wordt geëerd.
Tegelijk zijn alle voorgedragen initiatieven winnaars, want diaconie en caritas komen zo in het volle licht te staan. De jury heeft de goede gewoonte om alle genomineerden persoonlijk te bezoeken om uit de eerste hand een goede indruk te krijgen van het diaconale initiatief. Vanuit het bezoek en het gesprek ontstaan verhalen, die gebundeld gaan worden in het diaconale boekje Ariëns Prijs voor Diaconie 2019. In de maand mei hebben de negen juryleden hun bezoeken allemaal afgelegd en de verhalen zijn in wording. Ook gaat de jury zich beraden over wie de winnaars gaan worden.
Prijsuitreiking
Nu de jury alle genomineerden bezocht heeft, komt er van elk initiatief ook een kort verhaal beschikbaar op de website van de DKCI. Vanaf 1 juni kan men gaan stemmen voor de Publieksprijs. Die openbare stemronde zal aanhouden tot en met 30 september 2019 en de jury hoopt dat op de site een heuse stemstrijd zal losbarsten.
Deze keer is er ook een Ideeën Prijs uitgeschreven voor het beste diaconale idee, dat de indiener van plan is te gaan ontwikkelen. Per 1 mei kon de jury de oogst van vier inzendingen bezien en besloten is de Ideeën Prijs 2019 te gaan toekennen.
Tijdens de uitreiking op 12 oktober in het Titus Brandsma huis in Deventer-Colmsgate komen alle genomineerden in de aandacht en horen en zien we wie de winnaars zullen zijn.
Diaconie is zorg, aandacht, hulp, troost
Zeven initiatieven, activiteiten of werkgroepen zijn onder te brengen onder de noemer: aandacht, zorg, troost, hulp, binnen de eigen geloofsgemeenschap en/of in dorp, wijk en stad. Het theologisch kernwoord is barmhartigheid. We zien een grote verscheidenheid in activiteiten. De bloedprikpost Rossum verbindt mensen, die regelmatig bloed laten prikken met ontmoeting en iets te eten in het kulturhus. In Arnhem is er hergebruik van voedsel en goederen. Er is een eettafel in Dedemsvaart en een Franciscustafel in Apeldoorn. Vrijwilligers zorgen voor dagopvang en uitjes in een sporthal in Benschop. De breigroep Lonneker richt de handwerkactiviteiten op diverse kwetsbare groepen. In Vilsteren bestrijdt een duofiets in gezamenlijk bezit eenzaamheid en uitsluiting. In Zuid-Berghuizen is er een jaarlijkse kerk- en ontmoetingsdag voor ouderen.
Diaconie is gemeenschapsopbouw in wijk en buurt
Diaconie van langere adem komt in beeld in vier initiatieven, waarin een plek wordt gevormd waar mensen bij elkaar kunnen komen, weer op verhaal komen, de weg terugvinden naar anderen, en wegwijs raken in onze ingewikkelde maatschappij. Het lijkt op een nieuwe vorm van kerkopbouwwerk, maar dan diaconaal getoonzet, vaak oecumenisch opgezet, in samenwerking met andere partners in de lokale samenleving. Vaak ontstaan deze initiatieven ook omdat gemeenschapshuizen of buurthuizen verdwenen zijn. Deze activiteiten worden vaak gecombineerd met een maaltijd. Even thuis Maarssen met gesprekken en een maaltijd in de pastorie. Zorg en welzijnswerk Schalkwijk met een dorpscoöperatie in oprichting. Het inloophuis Het Knooppunt in de wijk Lunetten Utrecht met inloop, voedselbank en ruilwinkel. In Vasse omarmen vrijwilligers kwetsbare mannen met tweewekelijkse activiteiten.
Diaconie is bondgenootschap met armen en mensen met schulden
Vier diaconale initiatieven richten zich op maatschappelijk onrecht, uitsluiting en armoede, strijd tegen schulden. Het theologisch kernwoord is werken aan gerechtigheid. Men combineert hierin zorg voor mensen en maatschappelijke actie. Hulptelefoon Enschede en werkgroep PCI Gaanderen werken vanuit het Caritas model voor mensen in nood. De Vereniging Armoedepreventie Oldenzaal bundelt alle organisaties die armoede bestrijden onder een dak. Stichting Bowie Wierden is lid van SchuldHulpMaatje Nederland en helpt mensen met schulden en deelt voedselpakketten uit.
Multiculturele of interreligieuze diaconie
Diaconie of caritas heeft ook te maken met de multiculturele en multireligieuze samenleving. Veel mensen die met diaconaal werk of caritas hulp en ondersteuning bereikt worden, zijn mensen met een achtergrond uit andere landen dan Nederland. Stichting Goede Buren Eemnes werkt met Taalles en maatjes samen met vluchtelingen met status. De Arnhemse Wereldvrouwen verbinden interreligieuze dialoog. Bazar 54 is een kringloopwinkel voor mensen uit het Azc. Het Fietsproject Low Budget Bikes Liemers combineert leerwerkplekken voor reparateurs met fietsen voor het Azc en organiseert fietslessen voor de mensen, die nog niet kunnen fietsen.
Diaconie en caritas wereldwijd
Een eigen karakter hebben de twee projecten, die zijn aan te geven als: diaconie over de grens, caritas wereldwijd. Meestal is er een persoonlijke band van een of meer parochies (en soms ook het dorp) met iemand uit de eigen kring die zich ginds inzet voor ontwikkelingswerk en/of missionering. Het startpunt kan ook liggen bij een parochiaan die op vakantie geraakt is door de nood en de omstandigheden aldaar. Of er klopt iemand uit de derde wereld aan bij de pastorie en dat wordt het startpunt van een daadwerkelijke solidariteit. Het ‘ginds’ komt in beeld bij Werken met een missie in Tubbergen, waar hulp wordt gegeven aan een internationale vakbondswerker. Het oogstgaveproject Raalte en omgeving bundelt de traditionele oogstgave voor de geestelijkheid in een week van activiteiten voor een project elders in de wereld.
Diaconie is jong geleerd en oud gedaan
Een volgende groep van vier initiatieven combineert jongeren met concrete diaconale actie en inwijding in de diaconale traditie van de geloofsgemeenschap. Diaconie is voor jongeren een concreet en uitdagende manier om actief te zijn en kennis te maken met andere werkelijkheden en levenssituaties als de eigen. In deze editie zijn er geen initiatieven door jongeren, wel voor jongeren. De PCI Amersfoort organiseert een fietstocht voor vluchtelingen en kinderen uit het Azc en een Sinterklaasfeest in het Azc. Borne heeft ook een Sinterklaasactie voor arme kinderen.
Combinatie van diaconie en liturgie
Diaconale handboeken benadrukken de gelovige kern die zichtbaar wordt in diaconie en caritas. De daden van liefde zijn vindplaats van geloof en godsliefde. Dit jaar komen in zeven diaconale initiatieven uitdrukkelijke combinaties voor van diaconie en liturgie. Deze uitdrukkelijke combinatie in de diaconale initiatieven is opvallend. De boerderijvieringen Lemelerveld, de boerenpelgrimstocht in Haarle, de internationale vieringen in Lelystad en de opgezochte verbinding van diaconie en liturgie aldaar, de wereldgebedsdag voor armen in Arnhem, de Oecumenische Vredesweek in Tubbergen, het herinneringsboek voor wie eenzaam sterven in Arnhem.
www.arienscomite.nl
www.dkci-utrecht.nl
Fotobijschrift: Elke genomineerde ontvangt een plaquette als aandenken. De vijf plaquettes van vijf edities Ariëns Prijs [Fotograaf: Hub Crijns]