Pinksteren

 

Handelingen 2,1-11; Galaten 5,16-25; Johannes 20,19-23

Hoe vaak zie je niet dat mensen in gesprek zijn, maar eigenlijk geen moeite doen om elkaar te begrijpen. Ieder zegt wat hij zeggen wil, maar er wordt geen poging gedaan om ook te luisteren. Het is helaas een bekend verschijnsel in de politiek: onwrikbare standpunten worden naar voren gebracht zonder dat er geluisterd wordt of men elkaar kan vinden. Ook in persoonlijke gesprekken kun je tot de vreemde ervaring komen dat je elkaar niet begrijpt: ik hoor wel wat zij zegt, maar wat bedoelt ze eigenlijk. En misschien is dat ook wel andersom: kan ik wel echt duidelijk maken wat ik bedoel? In het begin van het boek Genesis staat het mythische verhaal van de Toren van Babel beschreven. God zelf sticht verwarring om de mensen af te brengen van het onzalige plan om een toren tot in de hemel te bouwen. Die verwarring ontstaat doordat God verwarring brengt in de taal. Je kunt het verhaal interpreteren als een bijbels sprookje over de oorsprong van de vele talen die er gesproken worden. Maar ook als een verhaal dat gaat over de ervaring dat mensen elkaar niet kunnen begrijpen. Soms een zegen omdat ze geen ondoordachte plannen ten uitvoer kunnen brengen, maar vaker een bron van verdriet.

Ervaren we als kerk ook niet het probleem dat mensen ons niet meer begrijpen? De Blijde Boodschap wordt wel verkondigd, maar lijkt langs mensen af te glijden. Steeds minder mensen worden geraakt door de woorden van de kerk. Soms is er kort enthousiasme over een toespraak van de paus, of een mooie viering in de eigen kerk, maar op een iets langere termijn blijken er steeds minder mensen geraakt te worden.

Vijftig dagen na Pasen zijn de apostelen bij elkaar, waarschijnlijk samen met Maria en een aantal trouwe leerlingen. Ze hebben elkaar vastgehouden na de kruisdood van Jezus. Hoewel ze weten dat Hij verrezen is, lijken ze niet in staat daarover te vertellen. Is het verdriet zo groot dat de betekenis van de verrijzenis nog niet doordringt in hun hart? Moeten ze bang zijn voor hun eigen leven? Dan wordt het Pinksteren. Gedruis en een hevige wind uit de hemel vervullen het huis waarin ze samen zijn. En ook iets als vuur dat in tongen verdeeld iedereen aanraakt. Het lijkt er stellig op dat hier een ervaring beschreven wordt waar eigenlijk geen woorden voor zijn. Het resultaat is dat ze vervuld zijn met heilige Geest en beginnen te spreken. God zelf komt bij hen om hen te helpen de drempel van verdriet en angst over te gaan. Het is alsof nu pas doordringt dat Jezus leeft en dat Hij in de Geest met hen verbonden. Er is energie, dynamiek, beweging. Ze moeten wel naar buiten om te vertellen. In onze vertaling kunnen we niet zien dat het woord voor geest ook gebruikt wordt voor wind en adem. Het Grieks gebruikt ook voor tong en taal hetzelfde woord. Dat maakt het nog indringender. Als de Geest begint te waaien komen mensen in beweging.

Dan ontstaat een omgekeerde beweging als ooit bij de toren van Babel. Geen spraakverwarring, maar juist begrip over taalgrenzen heen. Er worden wel zeventien verschillende volken en groepen genoemd, maar iedereen hoort de apostelen spreken in zijn eigen moedertaal. Het gaat hier ongetwijfeld over meer dan alleen de taal: ze begrijpen wat er gezegd is. De leerlingen van Jezus zijn in staat de boodschap werkelijk over te brengen.

Is het niet tijd voor een nieuw Pinksteren in onze kerk? Zou het niet prachtig zijn dat het evangelie werkelijk tot in onze harten en dat van anderen doordringt? Het gebeurt ook vandaag dat mensen geraakt worden door Jezus. Mensen soms van buiten de kerk die zich melden en graag willen horen wat onze boodschap is. Het is soms wonderlijk waardoor het gebeurd? Zo ken ik een gezin dat na het overlijden van een familielid zich erg getroost voelde door de uitvaartviering en contact zocht met de kerk: een jaar later lieten ze zich dopen. Een student geschiedenis worstelt met de zin van het leven en herinnert zich dat hij ooit gedoopt is. Hij raakt met een pastor in gesprek en wil weer aansluiting bij de kerk. Vluchtelingen uit Irak melden zich omdat ze  zich aangetrokken voelen door Jezus die zij zien als een man van vrede. De heilige geest werkt ook vandaag. Maar de Geest is niet op afroep te bestellen. Aan de andere kant mogen we ook vertrouwen op de geestkracht die we al hebben ontvangen in ons persoonlijke Pinksteren. Ons Vormsel is immers ons eigen Pinksteren. Toen zijn we gezalfd en hoorden we de woorden: “Ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods”. We hebben de Geest al ontvangen! Laten we dan ook in woord en daad getuigen van ons geloof! Leven vanuit de Geest brengt volgens de apostel Paulus prachtige vruchten voort: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid en ingetogenheid. We hebben de heilige Geest al ontvangen, maar laten we net als de apostelen, Maria en de vrouwen ook eensgezind blijven bidden. Daarbij mogen we ook direct de heilige Geest vragen om ons en anderen aan te vuren: Kom, heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen en ontsteek in hen het vuur van uw liefde.

 

Diaken Marc Brinkhuis