De maagd zal zwanger worden en een zoon baren ... Immanuel: God met ons

De engel in Matheus 1,23 en Jesaja 7,14b

Preken

Overweging op de 3e Zondag van Pasen (B), 14/15 april 2018

Twee weken geleden hebben we op 1 april Pasen mogen vieren. Het feest van de verrijzenis van Jezus. Maar uit de verhalen na Pasen blijkt dat de leerlingen dat maar heel moeilijk konden geloven. Het evangelie van vandaag (Lukas 24, 35-48) beschrijft leerlingen die helemaal van slag zijn, overspoeld als ze worden door allerlei tegenstrijdige gevoelens: verbijstering, schrik, ongeloof, verbazing en vreugde.

Het verhaal begint met leerlingen aan wie de 2 emmausgangers vertellen hoe ze onderweg Jezus, die gestorven is, hebben herkend aan het breken van het brood. Ik denk dat de leerlingen dat met opgetrokken wenkbrauwen hebben aanhoord. Jezus was toch dood? Zou Hij dan nu weer leven? Dat kan toch niet?

Maar dan ineens staat diezelfde Jezus plotseling uit het niets in hun midden. Logisch dat ze schrikken. Verbijsterd zijn ze zelfs. Ze menen dan ook een geest te zien. 

Van mensen die een dierbare hebben verloren hoor ik ook wel eens hoe ze door schrik bevangen kunnen worden als ze tussen mensen die ze zien of tegenkomen ineens het gezicht of de gestalte van hun dierbare menen te ontwaren. Dat kan toch niet? Een zinsbegoocheling, zeggen wij dan.  

"Waarom zijt ge ontsteld en komt er twijfel op in uw hart", wordt er in het evangelie gevraagd. Omdat, en dat is misschien wel het mooiste zinnetje uit dit evangelie, omdat ze het van vreugde en verbazing niet konden geloven.

Iets van vreugde en verbazing niet kunnen geloven. Ik zie het verbaasde gezicht voor me van een vrouw bij wie een paar zondagavonden geleden werd aangebeld met de mededeling dat ze  € 290.000 had gewonnen omdat een deelnemer aan miljoenenjacht in de televisiestudio dat ook had gewonnen. Haar handen voor haar verbijsterde gezicht. Zij lachte wel maar je zag dat ze nog nauwe­lijks besefte wat er gebeurd was.

Een onverwachte winst..maar ook een plotseling verlies ..dat kun je nu eenmaal niet direct geloven. En natuurlijk al helemaal niet dat iemand die dood is, ineens levend en wel voor je staat. Dat kan toch niet waar zijn? Dat is toch niet te geloven?

En dat deden de leerlingen dan ook niet. Zij konden het gewoonweg niet geloven. De verschijning van Jezus roept m.a.w. meer verwarring, onbegrip en verbazing op dan dat het bijdraagt aan geloof in de verrijzenis.

Het evangelie vervolgt ermee dat Jezus zijn handen en voeten laat zien en dat Hij eet van een stukje geroosterde vis. Lukas wil op die manier benadrukken dat Jezus, de Verrezene, niet een of andere hersenschim of geest is, maar daadwerkelijk en concreet dezelfde Jezus is als voor zijn dood.

Maar de eigenlijke essentie van dit evangelie zit in de zin:"Toen maakte Jezus hun geest toegankelijk voor het begrijpen van de Schriften”. Dat is een vast patroon in de Paasverhalen: het bezig zijn met en het begrijpen van de Schriften. Daardoor en alleen daar­door gaan de leerlingen begrijpen en komen ze tot geloof.

Het zijn m.a.w. niet de verschijningen van Jezus die tot geloof leiden bij de leerlingen. Nee, die geven eerder verwarring, onbegrip, ongeloof en verbijstering. Maar pas als de leerlingen met de Schrift bezig zijn en in de Schrift lezen, leren ze zien en geloven in de verrijzenis; leren ze zien en geloven dat een leven in liefde, zoals Jezus dat gedaan heeft, niet te kisten valt; leren ze zien en geloven dat Jezus, gekruisigd en gedood, toch leeft. Hij leeft, anders dan voorheen - want Hij komt zomaar plotseling door dichte deuren binnen - maar niet minder indringend aanwezig. Ineens is het voor de leerlingen te rijmen: dood én verrijzenis. Dat inzicht heeft hen de ogen geopend voor de gekruisigde én verrezen Jezus. Ineens zien ze het en zien ze Hem.

Johan Cruijff eens heeft gezegd: “je gaat het pas zien als je het door hebt”. Dat ging ook op voor de leerlingen van Jezus. Toen zij de H. Schrift begrepen (“door hadden”), toen ook zagen zij het..zagen zij Hem. Hij is er als ze brood en vis delen. Hij is er als ze elkaar vrede aanzeggen. Hij is er als ze elkaar vergeven en zieken genezen.

“Je gaat het pas zien als je het door hebt”.

Daarom ook lezen wij hier wekelijks uit de H. Schrift. Om samen de verhalen uit de H. Schrift te leren begrijpen waardoor hopelijk ook ons de ogen geopend worden om Hem te zien…om te zien dat Hij nog steeds leeft en aanwezig is of ineens aanwezig komt ..levend nabij..

  • waar mensen elkaar in zijn Naam vergeven
  • waar mensen zich verdiepen in en lezen uit de H. Schrift
  • waar mensen elkaar deelgenoot maken van hun geloof
  • waar mensen in zijn Naam brood breken en delen
  • waar mensen in zijn Naam elkaar de vrede aanzeggen
  • waar mensen, ondanks alles wat er gebeurt in onze wereld, elkaar blijven bemoedigen in het geloof dat oorlog, vergelding, misbruik, geweld en zelfs de dood  uiteindelijk niet het laatste woord zullen hebben.

Waar mensen zo doen, daar is Hij, de Verrezene, levend, konkreet en tastbaar nabij..zo geloof ik en ik hoop ook u.

Harry Bloo, pastoraal werker in de parochies H. Lebuinus en H.Kruis