Gastvrije Orthodoxie

"Twee klippen moeten worden vermeden:

Geen aanpassing aan de dominante cultuur, maar ook geen kille, juridische rechtzinnigheid.

Een kerk die met de tijdgeest huwt, is al snel weduwe.

Maar ook een 'heilige rest'-Kerk vormt geen katholiek antwoord op de noden van onze tijd. De Kerk van morgen moet weliswaar streven naar een duidelijke, rechtzinnige identiteit maar altijd gecombineerd met hoffelijkheid, openheid, vertrouwen en gastvrijheid. Gezelligheid vormt een concrete uiting van hartelijke naastenliefde."

Woorden van mgr. Gerard de Korte, gesproken tijdens het openingscollege bij gelegenheid van het nieuwe studiejaar van de Protestantse Theologische Universiteit in Utrecht, geciteerd uit zijn boek 'Bouwen in vertrouwen'.

Levende orthodoxie als zoutend zout

Verderop in het boek licht hij het voorgaande toe.

"De jongste generaties lijken de geloofsdraad niet op te pakken. De snelle ontkerstening van de Nederlandse samenleving is een complex verschijnsel en laat zich niet monocausaal verklaren. Zondebokken zoeken heeft niet zo veel zin; adequaat beleid maken des te meer.

De ontwikkelingen plaatsen kerkelijke leiders voor uitdagende vragen. Hoe moeten zij reageren? Een aanpassing aan de dominante cultuur maakt de christelijke gemeenschap onzichtbaar en betekenisloos. Geloofsgemeenschappen die kiezen voor vrijzinnigheid, hebben bijna altijd geen kinderen. Zowel theologisch als sociologisch lijkt mij de vrijzinnigheid derhalve geen vruchtbare optie.

Maar het streven naar een afgezonderde heilige rest lijkt mij ook geen adequate reactie. Een strenge, juridische orthodoxie met een veelheid van geboden en verboden vormt de dood in de pot. Het geloof wordt dan al snel steriel, onbeduidende folklore voor een kleine schare liefhebbers.

Wij staan voor de uitdaging de klippen van aanpassing en isolement te vermijden. in de huidige Nederlandse context doen kerken er goed aan hun identiteit stevig te bewaken en tegelijkertijd open en uitnodigend te zijn. Vandaar mijn pleidooi voor een gastvrije orthodoxie.

Bij alle zorgen past ons overigens geen paniekreactie. De Kerk is immers van Onze-Lieve-Heer. God is trouw. Het lijkt mij goed die trouw te beantwoorden met nuchtere volharding."

Bron: Mgr. Gerard de Korte, "Bouwen in vertrouwen, Gedachten van een bisschop", Adveniat (p.19 en 30)