• 

Over de advent schreef ik dat je die op verschillende manieren kunt beschouwen. Zo kun je ook kerstmis op verschillende manieren vieren.

• Als een herdenking: de verjaardag van Jezus - het herdenken natuurlijk waard;

• als een vooruitzien naar de wederkomst van Jezus aan het eind der tijden - wat nog wel 'even' kan duren ..., maar ook

• als een viering van de (her)geboorte van de geest van Jezus Christus in je eigen innerlijk - dan blijf je in het nu en ook dit is het vieren waard.

In het engels spreekt men dan van een "reborn christian"; dit werd ook gezegd van de voormalige president Bush. Ook spreekt men dan van "evangelicals". In de VS zijn er daar heel wat van; ze hebben zeer grote kerken en een massale opkomst van gelovigen, terwijl je hier nog wel eens hoort klagen over onze leger wordende kerken. Ook in Afrika heb je van die grote en volle evangelische kerken. Ook in Nederland zijn er de zogeheten Pinksterkerken.

In deze kerken is het doorgaans nogal een vrolijke boel. Er wordt veel gezongen en gejuicht. De emotionele beleving van het geloof wint het van de meer rationele overdenking van de geloofsleer. Hier is op zich natuurlijk niets tegen, al vallen er wel een paar kritische noten te kraken.

In veel van die kerken is, zoals in de hele cultuur in de VS, "succes" een sleutelwoord. Men gelooft dat de mensen die het juiste geloof op de juiste wijzen beleven, ook succes zullen hebben in hun aardse leven - lees: rijk zullen worden. Dit is in elk geval een aantal voorgangers of leiders van die kerken aardig gelukt. Het is dan wel de vraag hoe evangelisch dit nu eigenlijk is.

Jezus, de mensenzoon, werd niet in een paleis geboren. Hij had "geen steen om zijn hoofd op te laten rusten". Hij had geen woning of was daar maar zelden. Hij had geen volle klerenkast of volle geldzak; hij leefde van giften en van mensen die hem te eten uitnodigden. Hij ging om met de armen en de randfiguren van die tijd. Hij kwam niet als een heerser te paard met escorte Jeruzalem binnen op Palmzondag, maar op een geleende ezel - op een geleende fiets, zouden we nu zeggen. "Mijn koningschap is niet van deze wereld." Hij stierf als een veroordeelde zware crimineel; zo zagen de wereldse autoriteiten hem.

God dacht hier anders over: hij verrees en zette zijn missie als iets als een lichtlichaam (etherisch lichaam, verheerlijkt lichaam) nog een poosje voort, zo meldden ons tal van getuigen. Het is de geboorte, de terugkomst en/of de hergeboorte van zijn geest in ons innerlijk die we met kerstmis mogen vieren.

Dat vieren mag dan ook best gezellig zijn, samenbindend en vreugdevol.

• - "Kerstmis [...] feest van saamhorigheid, geborgenheid en gemeenschapszin. [...] Gezelligheid vind ik niet in tegenspraak met de boodschap van kerst. [...] God komt naar ons toe, buigt zich over naar ons bestaan. Dat drukt Jezus' naam 'Immanuael' uit: God met ons."

Bisschop Gerard de Korte in Trouw, 22 december 2016.

Als we hem willen navolgen, betekent dit toch ook een zekere mate van soberheid, in plaats van de soms overdadige kersttafels die de reclamefolders ons massaal voorschotelden. Gezelligheid impliceert geen overdreven luxe; het gaat om het samenzijn. Niet voor niets wordt met en rond kerstmis vaak iets gedaan voor de daklozen, de eenzamen, de armen.

Als je voor 'en en' kiest, zou je kerstmis rustig met een mooie maaltijd kunnen vieren, maar dan ook iets afstaan voor de armen, de eenzamen, de vluchtelingen - of de dieren - in ons midden.

Dan is het niet alleen "Prettige kerstdagen", maar ook: "Zalig kerstmis!"
Frans, parochiaan van de Broederen