Aller dingen zuiv're maat
Pinksteren 2016
Mooi lied: Geest die vuur en liefde zijt, Geest die leeft van eeuwigheid ... Verderop: liefde ... licht ... GvL 442. Vuur, licht en liefde: de bouwstenen van de kosmos/schepping; vuur is materiele energie, liefde is geestelijke energie, licht zit daar tussenin.
De passage "die voortkomt uit de Zoon en Vader" houd ik maar even gezien, als een theologisch-dogmatische kwestie die de kerk ooit heftig bezig hield en toen zo is geformuleerd, waarna de Oosterse Kerk zich afscheidde van Rome. Voordien zag men Spophia, Wijsheid, als de Heiluge Geest, namelijk de vrouwelijke kant van God de Vader, en de Zoon als kind van beiden - hetgaan mij logischer en natuurlijker lijkt.
Meer hebben we aan het tweede couplet: "Geest van wijsheid, Geest van raad, aller dingen zuiv're maat".
Hier hebben we iets aan: Let bij alles op de maat der dingen. Aristoteles zei het al, en voor hem Socrates dus Plato: de deugd ligt in het midden, bijvoorbeeld moed tussen angst en overmoed in.
Maat houden
Het is nu 2016. We weten dat de wereldbevolking nog zal groeien en dat het krap zal worden om dan nog iedereen te voeden. Dit gaat nu al moeizaam, niet omdat er onvoldoende voedsel is, maar omdat dit ongelijk verdeeld is en omdat er ontzettend veel wordt weggegooid.
Juist in het welvarende Westen mag het inzicht nu wel doordringen dat wij hier in het Westen onze overvloedige en verkwistende welvaart niet kunnen behouden, laat staan nog kunnen laten groeien. Economisch kan dit al vrijwel niet, moreel al helemaal niet. Het kapitalisme, gebaseerd als dit is op economische groei van kapitaal door steeds meer te consumeren en onveilig te produceren, loopt op zijn eind.
- Giftige stoffen kosten maatschappij miljarden; Arjen Schreuder; NRC 14 april 2016:
... hormoon-verstorende stoffen ... in voeding, cosmetica, kunststoffen, bestrijdingsmiddelen ... enkele honderden stoffen ... weekmakers, bisfenol A, teflon, fluorkoolstof PFOA ... ruim tachtig aandoeningen ... vooral bij de foetus en het jonge kind ...onvruchtbaarheid, kanker, obesitas, diabetes, autisme, ADHD, verlies van IQ ... Er zijn grote economische belangen mee gemoeid ...
Er wordt al gezocht naar een post-kapitalistisch systeem, dat meer op duurzaam delen dan op verkwistend produceren en consumeren is gericht. Dit gebeurt al: door veel hergebruik, door veel kringloop-winkels en projecten en door systemen waarbij mensen de welvaar met elkaar delen in plaats van ieder voor zich meer rijkdom te zoeken.
"Ieder voor zich", zo luidt de spreuk, gevolgd door: "en God voor ons allen". Maar dit redt ook God niet meer. Hij is wel machtig, maar heeft de mens een vrije wil gegeven, waarmee hij heel wat macht heeft ingeleverd.
Nu zijn wij, mensen, aan de beurt, nu, anno 2016 door meer maat te gaan houden in onze consumptie, ons energiegebruik en zo meer, en door verkwisting van bijna de helft van de voedselproductie niet meer weg te gooien. Er zijn nu restaurants die bij de supermarkten ophalen wat 'over de datum' is.
- Elke week 2000 kilo voedsel redden; Interview; Martine Kamsma, NRC 4 mei 2016
- Jonge boegbeelden van 2016 - Restaurant Instock - Trouw 23 april 2016
De klant wil geen brood van gisteren, noch een appel met een plekje; toch zijn die nog heel goed te gebruiken. Volgens dit principe kunnen we ook onze huishoudens inrichten: minder inkopen, minder weggooien, meer met mate leven.
Een goed voorbeeld hiervan is het vragen van geld voor plastic zakjes. Het gebruik hiervan is fors gedaald na deze verstandige maatregel. De vogels en de vissen in de oceaan zijn er maar blij mee, want die komen om in de plastic soep die wij produceren.
- Verbod op gratis tasje groot succes; winkeliers melden 50 tot 85 % minder plastic; Trouw 16 april 2016
Onlangs las ik in mijn twee kranten dat onze wasmachines hieraan meewerken, omdat super-kleine vezeltjes kunststof loskomen van de kunststof van onze kleren in de wasmachine. Advies: koop liever katoen dan kunststof kleding en was met niet meer dan 30 graden, dit scheelt al een hoop.
- Sokken in de oceaan; Anne Grietje Franssen; Trouw 9 januari 2016:
Iedere wasbeurt ceëert een miljoen plastic vezeltjes. De kleine deeltjes belanden uiteindelijk in zee. Vissen zien de synthetische kledingdeeltjes aan voor plankton en eten ze op. - Goed van plastic; Arjen Ribbens; NRC 1 april 2016
Fabrikanten en ontwerpers vragen aandacht voor het groeiende probleem van de vervuilde oceaan. Allerlei dieren die in of van de zee leven zien het plastic voor voedsel aan.
Sindsdien was ik met 30 graden en hooguit met 40 met voorwas als de hand- en theedoeken (katoen!) er niet schoon uitkomen.
Trooster ...
Nu we toch zelf bezig zijn: Het lied gaat verder met "Trooster die met wond're krachten bijstaat wie in leed versmachten." Ik denk toch dat de Heilige Geest dit voor een goed deel, het uitvoerende deel, aan ons heeft gedelegeerd. Wij zijn 'de handen en voeten van God'. De Geest kan inspireren, wij zullen op pad moeten gaan om de medemens te troosten.
... en Hoeder
In het laatste couplet zingen we nog: "... hoed het schip van Christus' Kerk". Graag, beste Geest, maar ook hier zijn wij het, parochianen, die het schip van onze parochie zelf moeten hoeden. Dit gebeurt ook: door de vele vele onbetaalde en de paar betaalde medewerkers, onder de 'bezielde' (!) leiding van ons bestuur, wat ik bij deze, naast de menselijke inspanning en tijd, ook de inspiratie van de Heilige Geest mag toewensen.
Frans, parochiaan 'Van de Broederen'