De bijbel is geen geschiedenisboek zoals wij dat kennen, al evenmin een natuurkundig boek. Het is een theologisch boek dat vertelt van de weg naar God. De weg van het Joodse volk van gevangenschap naar het beloofde land, de weg van Jezus terug naar zijn Vader ... onze weg naar God. Die weg kunnen wij al hier op aarde afleggen, of in elk geval er aan beginnen.

De taal van de bijbel is beeldtaal. We hoeven de verhalen niet letterlijk te nemen, zoals veelvuldig gedaan is. Dit leidde tot onvruchtbare discussies over dogma's, waarvan de eeuwenlange discussie over de maagdelijkheid van Maria, om het zo uit te drukken, de meest onvruchtbare is geweest. We mogen de verhalen verstaan als beelden, symbolen, die een diepere werkelijkheid vertellen, namelijk hoe wij tot God kunnen komen.

Dan wordt de bijbel een boeiend book. Ik lees het zoals op de plaat staat: met pen en kleurstiften. Zo mogelijk elke dag een stukje: het evangelie van de dag. De bijbel in de bidkapel van de Broederen ligt precies bij die passage open.

Vanaf de oudste tradities is de weg naar het goddelijke uitgelegd als een weg van zeven stappen. Te weten:

1. Het zich bewust worden en goed leren kijken, d.w.z. door de uiterlijke schijn heen het wezen der dingen, mensen en kosmos leren zien.

2. Stil zijn en het ego en het rationele verstand wat bescheidenheid aanleren, zelfbeheersing en ascese.

3. Innerlijke inspanning: leren om te gaan met de donkere krachten van jezelf en in jezelf, je schaduwkant.

4. Open gaan staan voor de kosmische en innerlijke krachten en daarmee bijvoorbeeld leren helen, dus mensen genezen, onderwijzen of helpen.

5. Leren leiding te geven als een wijze leraar, gids, vorst of profeet. Koningen werden geacht deze stap bereikt te hebben. Profeten gingen nog een stap verder:

6. Open staan voor visioenen.

7. De eenwording met De Ene.

Dit is een ingekorte versie van wat ik schrijf in "Gnosis: vrijgekomen kennis die vrij kan maken" op < http://www.human-being.nl/Bibliotheek/gnosis.htm >. In de hoop niet eigenwijs, hoogmoedig of ego-achtig over tekomen: ik schrijf er bij dat ik meen stap 5 bereikt te hebben. Als je stap 6 'visioenen' leest als 'dromen', dan ook een stukje van stap 6. Stap zeven dus nog niet, maar als dit na de dood gebeurt, dan wacht ik er liever nog even mee.

Het evangelie van Johannes, zo las ik onlangs nog, is precies aan de hand van deze zeven stappen geschreven; de serie wonderen waarvan hij verhaalt staan voor elk van deze stappen.

Maar laten we beginnen bij Adam en Eva. In het paradijs, uit het paradijs en dan hard werken. Dit staat voor de ziel die vanuit de hemel terechtkomt in een menselijk lichaam: hard werken dus, op weg gaan, terug zien te komen bij God.

Het Joodse volk mag vanuit de gevangenschap het water oversteken (= op weggaan naar God), moet veertig jaar door de woestijn trekken. Alle getallen in de bijbel hebben een betekenis: 40 = 4 x 10. Tien staat voor het bereiken van de volmaaktheid; vier staat voor het leren beheersen van het lichaam, het denken (hoofd) en het voelen (hart) en ruimte bieden aan de ziel.

De arme Mozes mag, na al deze inspanningen, het beloofde land niet in. Hij zalft (!) Joshua (lijkt wel erg op de naam Jezus!) als zijn opvolger en sterft dan: het ego moet 'sterven'; pas dan kan Jezus Christus (=de Gezalfde) er komen. Het beloofde land staat voor het koninkrijk van God, dat in osn kan zijn.

Sterven, het ego? Lijkt mij toch niet. Als je alleen al een bijbel wilt kopen en lezen, heb je je ego nodig. Het zal meer gaan over het onder controle hebben van het ego, om zelfbeheersing; niet om onderdrukking van het ego maar om het te transformeren van 'zichzelf dienend' naar 'godsdienstig', dienstig aan God.

Kerstmis: de geboorte van Christus in onszelf. Daar hoeft geen man of een echtelijk bed bij te pas te komen: de Heilige Geest doet hier het werk: die "overschaduwt" Maria, maar ook ons als wij er open voor staan en op weg willen gaan. Naar de herberg? Symbool van drank en vertier? Nee, naar de stal, naar afzien van luxe, soberheid, ascese.

Ook Jezus gaat veertig dagen de woestijn in; hetzelfde symbool als wij hierboven zagen. Hij ziet af van de aarde lusten en keert zich tot God.

Het water wordt wijn: dit is het transformatieproces van de ziel.
De leerlingen steken het water over: gaan op weg naar God. Onderweg stormt het: de emoties, vooral angst. Jezus legt die storm stil en zij bereiken de overkant.
Jezus 'loopt over het water': beheerst zijn emoties.
De wonderen: dood, blind, doof is hier: spiritueel onbewust. De lamme gaat lopen: op weg naar God.

Palmzondag: Jezus op een ezel. Kennelijk is hij zijn dierlijke driften de baas. Hij gebruikt de ezel (het ego) wel, ten dienste van zijn tocht naar de Vader. De mensen leggen hun kleren af: hun ego. Zij snijden takken van de bomen: zuiveren zichzelf.
Herodes en Pilatus staan voor het ego, dat zich een koning waant te zijn.
Judas sterft: het ego wordt afgelegd.
De kruisdood en Pasen: het lichaam sterft, heeft zijn tocht "volbracht", de ziel blijft leven en gaat naar De Vader terug, heeft zijn bestemming bereikt; de tocht van de ziel is "volbracht".

Met dank aan het boek "Ecce homo; de beeldtaal van de bijbel" van Anne-Marie Wegh; Nederlandse Auteurs Uitgeverij, Blaricum 2013.
Fascinerend! Ik ben nu op de helft van haar derde boek en ga haar tweede boek nog aanschaffen en lezen. U hoort nog van mij.
Frans, parochiaan van de Broederen.