• 

Een Goede Week?

Een misdienette: "Nou, jullie noemen dit de Goede week! Nou! Al die verhalen! Doodeng! Al dat bloed! Ik vind het een slechte week!"
Waarom heet dit toch "De Goede Week"? Omdat Pasen er achteraan komt. Dat zet alles in een ander daglicht.

Pasen, de Opstanding ...

Hoe kunnen we dit een beetje begrijpen? De moderne Westerse vraag is dan: "Is dit nu ook echt gebeurd?" naast "Hoe kan dat dan?".

Sommigen zeggen dan dat je het verhaal ook symbolisch mag opvatten, zoals veel verhalen in de bijbel. De bijbel is immers geen geschiedenisboek, noch een boek over biologie of natuurkunde in moderne zin, het is een theologisch boek dat beschrijft hoe de mensen het goddelijke in hun tijd en met hun kennis hebben waargenomen, beleefd en uitgelegd.

Dit kan en mag, maar het kan evengoed echt wel zo gebeurd zijn.
Als een rechter moet oordelen over een situatie waar hij zelf niet bij geweest is, roept hij getuigen op.
Wel, getuigen van de opstanding van Jezus waren er te over, zo staat er geschreven. De vrouwen, de apostelen en vele gelovigen hebben Hem gezien.

Twijfel: Hoe kan dit nu?

Een uitleg is dat het visioenen zijn geweest. In het Oude Testament komen die veelvuldig voor. Het kan ook meer en anders zijn geweest, omdat visioenen doorgaans toch alleen beleefd worden door enkele mensen individueel, die hiertoe in staat zijn. We lezen echter van veel meer getuigen.

De kerk spreekt hier van "een verheerlijkt lichaam", of "een hemels lichaam" waarin Jezus dus terug kwam (en later ook Maria). De moderne - en de klassieke oosterse - mens spreekt dan van een "lichtlichaam", een "energetisch lichaam", een "spiritueel lichaam" dan wel een "niet materieel lichaam". Wellicht daarom zei Jezus tegen Maria Magdalena: "Raak mij niet aan!" en kon hij zo door een dichte deur lopen: niet materieel meer maar geestelijk, vergeestelijkt, 'verheerlijkt', toegetreden tot een andere dimensie, de vijfde of zesde al naar gelang je telt, de geestelijke.

Twijfel?

lees dan maar eens de Handelingen der Apostelen, geschreven door Lucas: een boeiend verhaal!

Wat op mij altijd indruk maakt, is de ijver van die apostelen om te getuigen. Hierover vertellen de Handelingen al veel. Er zijn ook andere oude geschriften die hiervan vertellen, de zogeheten "apocriefe boeken", die ik hier in een dik boek verzameld heb staan. Ze zijn niet opgenomen in de officiele canon van de kerk, maar veel ervan komen toch geloofwaardig over en zijn bevestigd door historisch onderzoek. De apostelen hebben enorme reizen gemaakt. Ze kwam van Spanje tot in India toe - niet eenvoudig in die tijd.

Als je dat er voor over hebt, dan heb je een overtuiging en moed. Bijna alle apostelen zijn afschuwelijk aan hun einde gekomen. Je moet het maar durven en ertoe gemotiveerd zijn.

Een van die apostelen was Paulus

Gewend zijnde om in de vastentijd iets spiritueels te gaan lezen, dook ik in het boek

• Paulus, Onze liefste Vijand, door Karen Armstrong; vertaald, Hollands Diep / Overamstel, Amsterdam 1016.

Uitermate boeiend! Juist het kennisnemen van de historische gegevens en omstandigheden en nadere uitleg hierbij maakt het verhaal begrijpelijk.

Zelf had ik het nooit zo begrepen op Paulus, gezien de vaak ingewikkelde theologie in zijn brieven, waarvan de Romeinen-brief geldt als de lastigste, iets voor promovendi. Maar met dit boek gaat de mens Paulus leven, zijn moed, zijn volhardendheid, ook zijn bescheidenheid maar ook zijn uiteindelijke succes of, anders uitgedrukt, zijn ontvangen genade.

Zo wortelen bepaalde theologische verschillen, vooral tussen Petrus en Paulus, in de vraag of het Evangelie er nu alleen was voor de Joden (Petrus) of ook voor 'de heidenen'(Paulus), en zo ja, of die 'heidenen' dan eerst Jood moesten worden qua godsdienst dus ook besneden moesten worden - een nogal pijnlijke aangelegenheid, zeker toen. Ook kwam de vraag op: moeten die mensen zich nu nog steeds aan De Wet (van het Oude Testament) houden - denk aan de vele ingewikkelde voedingsvoorschriften en nog heel wat meer -  of is er sinds Jezus een Nieuw verbond met een nieuwe wet gekomen?

Uiteindelijk kwamen de apostelen, na het aanroepen van de Heilige Geest, hier wel uit: nee, de 'heidenen' hoeven dit allemaal niet te doen (Paulus); de joden mogen het blijven doen (Petrus).

Nu ben ik een trouw lezer van voetnoten en daarin kwamen alsmaar De Handelingen voor en heel vaak ook de Brief aan de Galaten. Bij de Galaten speelden deze kwesties namelijk ook sterk en Paulus was niet echt tevreden over de oplossingen die men daar koos.

Dus heb ik het boek onderbroken en ben ik eerst die Brief aan de Galaten gaan lezen en daarna De Handelingen der Apostelen. Met de uitleg van Karen Armstrong erbij: begrijpelijk en zelfs zeer boeiend! Moedige mensen, die apostelen en die eerste christenen! De Romeinen hadden het er niet zo op begrepen. De Romeinen waren hard in hun aanpak, vooral die keizer Nero met zijn vervolgingen. De christenen gingen letterlijk ondergronds, de catacomben in, zo leert ons de geschiedenis en zo bevestigt ons de archeologie. Pas vanaf keizer Constantinus kwam er wat ruimte, heel veel zelfs, maar dat was pas na het jaar 300, niet meer vervat in de Handelingen, wel in andere geschiedenisboeken.

Een persoonlijik nootje

In de tijd dat mijn dochter al zelfstandig werd en opgevolgd werd door pleegkinderen, die op hun beurt in de latere tienertijd kwamen waarin zij zelfstandig uit mochten gaan, maar zich toch niet zo precies aan de afgesproken tijden van thuiskomen hielden, lag ik in bed te wachten, niet kunnende slapen totdat ik hen hoorde thuiskomen: het (pleeg)vader-/ouder-instinct.

Wel, in die nachten heb ik de gehele bijbel en de gehele Qur'an gelezen, het laatste van nut voor de Turks-Nederlandse kinderen, van wie ik ook de liedjes leerde spelen op de saz en de taal begon te leren. In de nachten dus 'de tale Kana'ans', de gehele bijbel. Ik zie het nog aan de potloot-aantekeningen, nu vervangen door viltstift-markeringen, nu andermaal in de Handelingen der Apostelen, andermaal herlezen. Boeiend!

Kortom: een paar aanraders:

Geloof gewoon het Paasverhaal, lees dat boek van Armstrong, de Galatenbrief (en meer - waarom ook niet eens de Qur'an?) en De Handelingen der Apostelen nog eens.

Als we dan bij het verhaal van Pinksteren aankomen, krijgen we te lezen hoe die bange apostelen veranderden in moedige mensen - die we nu nog dankbaar mogen zijn voor hun volhardende werk.

Frans, parochiaan van de Broederen.