Stilte
De bidkapel in de Broederenkerk heet ook "Stiltecentrum" - het staat nog op de glazen deur.
Er ligt een boek om gebedsintenties in te schrijven. Eens per week lees ik dit door om waar nodig te vertalen en om een selectie of een samenvatting te maken, die dan op zondag wordt voorgelezen. Menigmaal lees ik hierin een uiting van waardering voor dit stiltecentrum in de drukke binnenstad. Vaker nog, door gaans meerdere malen per week, lees ik iets als "Rust in mijn drukke hoofd".
Druk hoofd
Dit lijkt mij een teken van deze tijd: mensen zijn druk, nemen vaak de hele dag informatie tot zich of luisteren bijna voortdurend naar muziek van hun mobieltje. Je ziet het in de trein en in het verkeer, waar de veelal jonge fietsers dan de geluiden van het verkeer niet meer horen . Ze lijken in zichzelf besloten, met zichzelf bezig en met hun muziek. Mij lijkt dat je daar wel een druk hoofd van krijgt.
Altijd muziek aan
Nu heb ik nog een bezigheid, buiten de kerk, al vat ik het wel onder het gebod van naastenliefde en de werken van barmhartigheid: ik vang mensen op die daar vraag naar hebben, het zij 'aan huis', tot enkele malen per dag toe, het zij 'in huis' door een dakloze onderdak te bieden. Het zijn jonge mensen, nu zo rond de dertig, en wat ik zie en hoor gebeuren is dat zij de gehele dag (en nacht) met hun telefoon bezig zijn. Er wordt voortdurend gebeld en zij lijken niet zonder muziek te kunnen, geen moment haast, alsof zij de stilte mijden of vrezen. Welke muziek? Nee, geen Gregoriaans of Bach; veel rap, hiphop, hardrock en Nederlands-talige liedjes met een romantisch inhoud.
Zelf kan ik aardig wat om mij heen hebben, maar dit verdraag ik maar korte tijd; het stoort mijn gedachten, bezigheden, concentratie - ik lees veel en geef nog colleges die ik voor moet bereiden, ik word er onrustig van. Bij de jongeren merk ik zowel die onrust, maar ook dat het hen rust kan geven, even afleiding en ontspanning; de Nederlands-talige liedjes zingen zij mee, de snel uitgesproken rap-nummers blijken zij te kennen.
Nu zit er op de apparaten gelukkig een knop om het geluid zachter te zetten en heb ik een oortelefoon ter beschikking. Er is ook een 'heilige' en onaantastbare regel: om 00 uur treedt de stilte in en ben ik alleen. Zelfs vanaf de wc hoor ik muziek. Bij het weggaan op de fiets wordt steevast eerst muziek aangezet.
Mondeling contact
Je hoort het ook van ouders over hun tienerkinderen en in menig gezin zijn hiervoor regels ingevoerd. Ook wordt aangeraden dit niet uit te bannen; het is beter te weten, te begrijpen, in te voelen wat hen bezig houdt en hierover ook te spreken en voor het contact en de stilte afspraken te maken of regels te stellen. Mondeling contact is cruciaal voor het samenleven als mensen, zeker als gezin, kennis van elkaars leefwereld ook. Zo pak ik ook het nodige van de leefwijze van deze moderne jongeren op, hun wereld, en leef ik niet in een geisoleerde geleerde bubbel, terwijl ik de tijden voor stilte toch niet opgeef.
Stilte
Stilte is noodzakelijk om je innerlijke stem te horen, gevoelens en gedachten te hebben, na te denken, besluiten te nemen, te leren, je te ontwikkelen, ook: tot rust te komen - en waarom ook niet: om te bidden.
Misschien iets voor de 40-dagen-tijd?
Frans, parochiaan van de Broederen.