De voorgeschiedenis
De naam Kolmschate is al zeer oud. Het was een scoutambt en omvatte het gebied dat later Diepenveen heet. Er werden ten gevolge van de Reformatie geen bisschoppen toegelaten en dus waren er geen bisdommen en ook geen parochies. Wel missiestaties.
Op 8 november1693 wordt de Statie Kolmschate opgericht, een groot dunbevolkt gebied. De eerste pastoor van deze missiestatie is Johannes Staal. Hij woonde op erve Blauwenoord‘ (tegenwoordig: Groot Douwel). Hij heeft 7 opvolgers gehad.
Vanaf 1793 werd er in deze statie gebruik gemaakt van 4 ’schuilkerken ’:
“ ’t erve ten Dijke” in Wechele; “
” ’t erve Groot Koerkamp”;
“de katerstede de Gooiker” in Hoge Weteringen en
“op De Tempel” in Averlo.
In 1795 werd het principe van ‘gelijkheid van godsdienst’ weer van kracht, dat ten gevolge van de reformatie niet meer bestond. Vandaar ook die ‘schuilkerken‘.
In 1809 werd Andreas van de Vondervoort de laatste pastoor van de Statie Kolmschate. Hij was iemand die van aanpakken wist. Hij liet derhalve de gelegenheid niet ongebruikt voorbij gaan om Lodewijk Napoleon bij zijn bezoek aan Deventer in 1809 aan de jas te trekken. Hij kreeg een jaarlijkse toelage van 600 gulden, maar ook 10.000 gulden voor de bouw van een kerk en een kapel. Voor de bouw van die kerk vond hij een schraal stuk heidegrond - schalk - haar - tussen Riele en Wechele in de buurschap Borgel. Voor de kapel had hij het oog op een lap grond aan de Koerkamp richting Bathmen, in Lettele.
Op 14-11-1810 wordt de kerk ingewijd aan de Pastoorsdijk. De kapel in Lettele 10 jaar later. De statie Kolmschate heeft dan twee kerken. In 1811 werd op last van Napoleon het scoutambt Kolmschate gemeente Diepenveen. Na het herstel van de kerkelijke hiërarchie in 1853 werden de staties officiële parochies. De statie Kolmschate wordt dan “De St. Nicolaas Parochie te Kolmschate”. De eerste officiële pastoor is Johannes Henricus Koestal.
In 1856 vindt er een splitsing plaats van de parochie Kolmschate omdat ook Lettele een zelfstandige parochie wordt met Johannes Georgius Bruns als eerste pastoor. Rond de kerk op het schalk-haar groeit geleidelijk aan een dorp. Na de tweede wereldoorlog spreekt men dan ook van de “H.Nicolaas parochie van Kolmschate te Schalkhaar”. Colmschate is dan een zelfstandig dorp geworden, overheersend protestants met een N.H.Kerk. Het zal tot 1980 duren voordat er een nieuwe splitsing van de parochie plaats vindt doordat in het dorp Colmschate, sinds 1 juli 1974 een wijk van Deventer, de eerste Titus Brandsma parochie wordt opgericht.